25.11.08

Ημερίδα για τους ελεύθερους χώρους - εντυπώσεις

Αν και είχα αργήσει, η ημερίδα στο Δημοτικό Θέατρο Πολίχνης δεν είχε ακόμη ξεκινήσει. Ανεβήκαμε μαζί με την Κατερίνα και πήραμε τις θέσεις μας (μεταφέραμε τις καρέκλες δηλαδή) στη σκηνή ως εκπρόσωποι της Περιβαλλοντικής ομάδας του 2ου ΓΕΛ Πολίχνης. Εκεί είχαν ήδη πάρει τη θέση τους και τα άλλα μέλη, ο πρόεδρος του Δ.Σ. του Δήμου Πολίχνης, ο εκπρόσωπος των Φίλων πρασίνου, της Κίνησης πολιτών του Δήμου Πολίχνης, ο ιδιοκτήτης και δημοσιογράφος του Ράδιο Θεσσαλονίκη έτοιμοι όλοι να ξεκινήσουν τις παρεμβάσεις τους.
Ατυχώς η εικόνα του θεάτρου δεν αντιστοιχούσε κατά την ταπεινή μου γνώμη στη σοβαρότητα του θέματος και των επικείμενων εξελίξεων. 'Ομως είναι γνωστές οι αδυναμίες, οι δυσκολίες να κινητοποιήσεις τους πολίτες σήμερα, ακόμη κι αν η αφορμή είναι εξαιρετικά σημαντική περισσότερο για το μέλλον των παιδιών τους και την ποιότητα της ζωής τους στην πόλη που επέλεξαν να ζήσουν.
Με τις σκέψεις αυτές κι αφού αναγνώρισα τις γνώριμες φυσιογνωμίες μαθητών και φίλων στο ακροατήριο, ξεκίνησε η ημερίδα. Η αλήθεια είναι πως άργησα να καταλάβω.
Άργησα να αντιληφθώ πως η ουσία του προβλήματος, η τύχη μιας μεγάλη ελέυθερης έκτασης, από τις τελευταίες στο πολεοδομικό συγκρότημα Θεσσαλονίκης, ελάχιστα ενδιέφερε αρκετούς από τους παρευρισκομένους.
Γιατί, ενώ περιμέναμε να ακούσουμε εξηγήσεις ( για παράδειγμα τις απόψεις της Πολυτεχνικής Σχολής, η οποία ειρήσθω εν παρόδω δεν είχε προσκληθεί, άγνωστο γιατί), προτάσεις, σχέδια, τον αντίλογο της κοινωνίας των πολιτών, αρχίσαμε να ακούμε το μονόλογο της κοινωνίας των πολιτικών και των κομματικών της χώρων. Να μην παρεξηγηθώ. Η πολιτική αποτελεί τη βαθύτερη ουσιαστική ελπίδα για να οργανώσουμε έναν καλύτερο, δικαιότερο και ασφαλέστερο κόσμο. Η πολιτική όμως, όχι η άσκηση πολιτικού εντυπωσιασμού και ψηφοθηρίας.
Μέχρι να φτάσουμε εκεί είχαν προηγηθεί, μια εκτενής και εμπεριστατωμένη παρουσίαση της αξίας του πρασίνου γενικά και για τη Θεσσαλονίκη ειδικότερα από τον εκπρόσωπο των Φίλων του πρασίνου, μια γενικόλογη τοποθέτηση για το στρατόπεδο από τον πρόεδρο του Δ.Σ και μια ολιγόλογη παρέμβαση του δημοσιογράφου του Ράδιο Θεσσαλονίκη, ο μόνος που αναφέρθηκε λίγο στην αξία της παρέμβασης των σχολείων, όχι ότι είχε και ιδιαίτερη σημασία.
Οι τοποθετήσεις των βουλευτών, δύο στην αρχή και δύο στο τέλος, απλά μου έδειξαν ( προσωπική μου γνώμη) τη γύμνια του πολιτικού μας συστήματος σήμερα ( για να προλάβω την απορία σας οι βουλευτές του κυβερνώντος κόμματος απαξίωσαν να παραστούν, είναι άλλωστε γνωστή η εκτίμηση που τρέφουν στην κοινωνία και τους πολίτες).
Αφού μίλησαν και οι τελευταίοι, η κίνηση πολιτών και εμείς, προσμέναμε να αφουγκραστούμε την άποψη του ακροατηρίου.
Μάταια. Γιατί μίλησαν όσοι εκτελούσαν διατεταγμένη υπηρεσία. Απο τα στελέχη μεγάλου έτοιμου να κυβερνήσει κόμματος και των βουλευτών του που έφτασαν ασθμαίνοντας στο τέλος, μέχρι το συμπαθέστατο εκπρόσωπο των Ποντίων που ζήτησε ουσιαστικά να οικοδομήσει μέσα στο στρατόπεδο. Χώρο πολιτισμού φυσικά του χαλκέντερου ποντιακού ελληνισμού.
Όταν έφυγα, μιλούσε πρώην υπουργός, θλιβερή υπόμνηση του παρελθόντος και δυστυχώς δηλωτικός του παρόντος.
Ο κρύος αέρας έξω από το θέατρο με συνέφερε.

21.11.08

Η μουσική των προσώπων



Καταλαβαίνεις πως κάτι διαφορετικό συμβαίνει στην πόλη μας, όταν αντιλαμβάνεσαι πέρα από τις αφίσες, τις εικαστικές παρεμβάσεις και το φωτισμό των αποθηκών του λιμανιού, αυτόν τον κόσμο, το νέο κόσμο που κατακλύζει την Πλατεία Αριστοτέλους, το λιμάνι, τις αίθουσες του Ολύμπιον, τις αίθουσες του λιμανιού, Τώνια Μαρκετάκη, Τζων Κασσαβέτης, σημεία δηλωτικά ενός θεσμού που συμπληρώνει φέτος 49 χρόνια.
Κυρίες και κύριοι το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης εξακολουθεί να αποτελεί ορόσημο στα έτσι κι αλλιώς υποτονικά πολιτισμικά δρώμενα της πόλης.Και απ΄ όσα είδα χθες συγκινεί τόσους ανθρώπους που κάνουν εύλογο το ερώτημα: Πού είναι όλοι αυτοί την υπόλοιπη περίοδο του χρόνου; Πώς ψυχαγωγούνται, παρεμβαίνουν στο πολιτιστικό της σήμερα;
Μ' αυτές τις σκέψεις δεν δυσανασχέτησα, όταν κατάλαβα πως δεν υπήρχαν θέσεις παρά μόνο για ορισμένες προβολές, την ώρα που πήγα μόνο μία: Τη μουσική των προσώπων. Διάβασα γρήγορα την περίληψη:
Σαν ένα πρόσωπο που αλλάζει συνεχώς μορφή, φύλο, ηλικία –εγώ είμαι ένας άλλος– και προσπαθεί να εκφράσει με λόγια και με σιωπή αυτά τα λίγα και σημαντικά που ξέρει για τη ζωή, το τώρα και το παρελθόν, τις σχέσεις του με τους άλλους. Αυτό το πολύβουο πλήθος που φέρει μέσα του ο καθένας από εμάς είναι η «υπόθεση» αυτής της ταινίας
Να πω την αλήθεια δεν με γοήτευσε η περιγραφή, αλλά έτσι κι αλλιώς χωρίς επιλογές η απόφαση είναι εύκολη. Και να' μαι μετά από καιρό στο διαγωνιστικό ελληνικό τμήμα με την ταινία του Νίκου Κορνήλιου " Η μουσική των προσώπων".
Και πράγματι τα πρόσωπα είναι οι πρωταγωνιστές όπως φαίνεται και απο το σχετικό βίντεο. Απουσιάζει σκηνογραφικά η πραγματικότητα, καθώς αντικαθίσταται από την έκφραση της μέσα από τα βιώματα των ηθοποιών. Η μοναξιά, ο φόβος, το μίσος, η αγάπη, η λύπη, ο πόνος,ο θυμός, η οργή, η εκδίκηση, αρχίζουν να χορεύουν μπροστά μας το δικό τους βαλς απαντώντας καθώς προχωράη ταινία στο αρχικό ερώτημα. Μη μου πεις πως έτσι θα παει ως το τέλος; Πρόσωπα ομιλούντα να εναλλάσσονται ; Παρά το γεγονός πως η δράση είναι ανύπαρκτη, το αμάλγαμα των συναισθημάτων και οι ανακλήσεις της πραγματικότητας που κάνει ο κάθε θεατής στη νοητή συζήτηση με την ταινία και τους πρωταγωνιστές της δημιουργούν μια ενδιαφέρουσα, γοητευτική, παράξενη, ελκυστική συνομιλία. Η οποία αποτυπωνει την πραγματικότητα αδρά, σκληρά. Οι μετανάστες, η επαφή με τη φύση, οι αδιέξοδες ανούσιες σχέσεις, το επαγγελματικό κενό, η αποστροφή από τη σύγχρονη εκδοχή μιας πατρίδας που τιμά (επιφανειακά) τα σύμβολα αλλά αποστρέφεται τους ανθρώπους της, κάνουν την εμφάνισή τους δημιουργώντας μια συνολική εικόνα, ρεαλιστική, αληθινή.
Και εδώ είναι που αρχίζει η νοητή συζήτηση:
Τι χρειάζεται για να κάνεις κινηματογράφο; Απάντηση του σκηνοθέτη: Μια κάμερα,τα κείμενα, 24 ηθοποιοί και ένας καλός μοντέρ( Μιχάλης Μοάτσος). Είναι σημαντικό να συγκρίνεις αυτή την προσέγγιση με τις παραγωγές που κατακλύζουν τα center και mall. Για μένα "η μουσική των προσώπων" με οδήγησε στις αρχές της καλλιτεχνικής δημιουργίας, στο πρωτογενές της υλικό, τα συναισθήματα, τις σκέψεις, τα βιώματα των ανθρώπων.
Κάνεις δηλαδή ένα ντοκυμαντέρ, μια ρεαλιστική καταγραφή της καθημερινότητας;
Όχι δεν το είδα ως ντοκυμαντέρ.Κάθε πρόσωπο είναι ένα απέραντο τοπίο με ανοιχτό ορίζοντα. Θέλησα έτσι να φτιάξω μια ταινία μόνο με πρόσωπα, σαν ένα ψηφιδωτό του καιρούμας. Και παράλληλα ως ένα στοίχημα κινηματογράφου του ελάχιστου.
Το κέρδισε το στοίχημα, όμως κάτι που ανέφερε στην παρουσίαση μετά το τέλος της ταινίας με έβαλε σε σκέψεις " Δούλεψα μόνο με επαγγελματίες ηθοποιούς. Είχα και ερασιτέχνες, αλλά στο μοντάζ έκοψα τις σκηνές τους"
Με ποιο δικαίωμα; Το δικαίωμα του κινηματογραφικού δημιουργού, "θεού" που σχεδιάζει και δημιουργεί αποφασίζοντας πως ο κινηματογράφος του ελάχιστου δεν μπορεί να περιλαμβάνει αυθεντικές, αυθόρμητες, μη προσχεδιασμένες εκφορές λόγου.
Και η αλήθεια του κειμένου; Κάνω μυθοπλασία μας απαντά και επιτείνει περισσότερο τον προβληματισμό μου.
Βγάινοντας στο πολύβουο καλντερίμι του λιμανιού με τις μουσικές της συναυλίας που δινόταν στην Αποθήκη Γ να μας κυκλώνουν ευχάριστα είχα την αίσθηση πως συναντήθηκα με κάτι ουσιαστικό, ζωντανό, φρέσκο, δημιουργικό, που ανοίγει συζήτηση με το θεατή, συνομιλεί μαζί του γεννώντας ερωτήματα και όχι απαντήσεις.

19.11.08

Η μαγεία στη ζωή μας





Πόσο μου αρέσουν οι διαφημίσεις! Θα ήθελα να κάθομαι με τις ώρες και να ξεχνιέμαι παρακολουθώντας διαφημίσεις και μάλιστα του Υπουργείου χάριν παιδιάς. 90.000 εκπαιδευτικοί επιμορφώθηκαν στις ΤΠΕ! Και χαρούμενοι, γοητευτικοί, μεταλαμπαδεύουν τις προσφάτως αποκτηθείσες γνώσεις τους μέσα σε ονειρικές τάξεις, με χαμογελαστά παιδάκια και "έξυπνους"πίνακες, αντί του κλασικού μαυροπίνακα. Σαν την Αλίκη στη χώρα των θαυμάτων θα'θελα να βρεθώ και εγώ σ'αυτή την μαγική πραγματικότητα.
Τι είπατε;Δεν υπάρχουν όλα αυτά;
Ε, λοιπόν, έχετε άδικο. Αφήστε επιτέλους τη μαγεία στη ζωή σας! Χαλαρώστε και απολαύστε τις ευφάνταστες και τόσο απολαυστικές διαφημίσεις του Υπουργείου χάριν παιδιάς.

18.11.08

Ημερίδα για τους ελεύθερους χώρους

Τη Δευτέρα 24 Νοεμβρίου, στις 6.30 μ.μ, στο Δημοτικό Θέατρο Πολίχνης, οργανώνεται ημερίδα με θέμα τους ελεύθερους χώρους στη Θεσσαλονίκη και ειδικότερα το μέλλον του στρατοπέδου Καρατάσιου. Η Περιβαλλοντική μας ομάδα θα είναι εκεί και θα παρέμβει προβάλλοντας το αυτονόητο για μας. Την πλήρη απόδοσή του στην τοπική κοινωνία ως χώρου πρασίνου και πολιτισμού.
Καλούμε όλους όσους αγωνιούν για το μέλλον της ίδιας της ζωής τους σ'αυτήν την πόλη να παραστούν ενώνοντας τη φωνή τους και τα όνειρά τους με τη δική μας φωνή και τα δικά μας όνειρα.
Ενάντια στους θηρευτές του αγοραίου κέρδους, τους ρεαλιστές του τέλματος, τους θεσιθήρες πολιτευτές και υποψήφιους γαιοκτήμονες δημόσιου ζωτικού χώρου.

Συστημική σκέψη και Περιβαλλοντική εκπαίδευση


Στο χώρο της Περιβαλλοντικής εκπαίδευσης ή της εκπαίδευσης για την αειφορία, όπως καθιερώθηκε τα τελευταία χρόνια να λέγεται έχουν έρθει στα χέρια μας αρκετές εκδοτικές προσπάθειες που φιλότιμα προσπαθούν να παρουσιάσουν ένα μεγάλο μέρος της ελληνικής και ξένης κυρίως βιβλιογραφίας, τόσο στο πεδίο της θεωρητικής θεμελίωσης, όσο και της διδακτικής πρακτικής. Αν θελήσουμε όμως να επιλέξουμε εργασίες που ανοίγουν καινούργιους δρόμους, νέους ορίζοντες στη θεωρία και πράξη της Περιβαλλοντικής εκπαίδευσης θα δυσκολευθούμε. Γιατί είναι εξαιρετικά δύσκολο εγχείρημα να προσπαθήσεις να συγκροτήσεις μια στέρεη θεωρητικά πρόταση και συνάμα να την υλοποιήσεις στο μάχιμο κομμάτι της εκπαίδευσης, συνδέοντας έτσι ακατάλυτα θεωρία και πράξη, σκέψη και εμπειρία. Ο Μεφιστοφελής στο Φάουστ του Γκαίτε έχει μια άποψη για το πόσο δύσκολο είναι αυτό. « Γκρίζα ακριβέ μου φίλε, είναι κάθε θεωρία, και πράσινο τη ζωής το χρυσό δέντρο».
Αυτό το εγχείρημα το φέρει σε αίσιο πέρας το πόνημα της Κ.Σχίζα, Συστημική Σκέψη και Περιβαλλοντική εκπαίδευση. Γιατί όχι μόνο θεμελιώνει θεωρητικά μια νέα διδακτική πρόταση για την Περιβαλλοντική εκπαίδευση με αναφορές στο Σύστημα-Παρατηρητή, αλλά επίσης καταγράφει με τη μορφή της έρευνας δράσης όλες τις φάσεις υλοποίησης της πρότασης στην πράξη με το 2ο Ενιαίο Λύκειο Βύρωνα, αναδεικνύοντας τη σημασία του εκπαιδευτικού ως ερευνητή της δράσης του. Από την αρχή η συγγραφέας του προσδιορίζει το πλαίσιο στο οποίο θα κινηθεί. Απορρίπτοντας το θετικιστικό-ορθολογιστικό παράδειγμα, ασπάζεται την έννοια του συστήματος και της συστημικής σκέψης βασισμένη στα πορίσματα των φυσικών και κοινωνικών επιστημών, που καταλήγουν στο συμπέρασμα πως "η πολυπλοκότητα και η ετερογένεια των φαινομένων της ζωής εκδηλώνονται με ένα πυκνό δίκτυο αλληλοτεμνόμενων αιτιακών οδών, ώστε καμιά μεμονωμένη αιτιακή οδός δεν μπορεί να ελέγξει ένα φαινόμενο που αφορά τη ζωή. Στη θέση της απόλυτης αλήθεια και της αντικειμενικότητας, αντιπαραθέτει τη γνωσιακή διαδικασία ως παρατήρηση, την αποδίδει σε συστήματα παρατηρητές και ανοίγεται στον ωκεανό των νοημάτων που συγκροτούνται σ’ αυτά με την έννοια των ανθρώπινων φυσικών προσώπων, όσο και με την έννοια των νομικών προσώπων, των κοινωνικών συστημάτων-παρατηρητών.
Η πρόκληση είναι να συλλάβουμε την πραγματικότητα ως ένα όλο προσεγγίζοντας την κριτικά, αντιπαραθέτοντας στο λόγο των απρόσωπων κοινωνικών θεσμών, το λόγο των ανθρώπινων προσώπων. Με όραμα το μέλλον, το βιώσιμο μέλλον. Η συγγραφέας περιδιαβάζει με άνεση τη εξέλιξη της συστημικής σκέψης, παρουσιάζει τη συσχέτιση κοινωνικών και φυσικών επιστημών στο πλαίσιό της και τη δημιουργία της ολιστικής σκέψης και θεμελιώνει τη συστημική του παρατηρητή στις σύγχρονες κοινωνιολογικές θεωρίες, ανάγοντάς την σε μια ολοκληρωμένη παιδαγωγική – διδακτική πρόταση. Τα κύρια παιδαγωγικά εργαλεία της μεθόδου είναι τα μοντέλα παιδαγωγικού χαρακτήρα, ερευνητικά εργαλεία των ονομαζόμενων Μαλακών συστημικών μεθοδολογιών. Τα μοντέλα αυτά είναι τεχνήματα που δημιουργούν οι μαθητές παρατηρητές αποκτώντας έτσι μια εποπτεία βάση της κριτικής ερμηνείας και του ανασχεδιασμού της πραγματικότητας.
Η ματιά της πάνω στην πραγματικότητα γενικά και στην εκπαιδευτική πραγματικότητα ειδικότερα, δείχνει επίσης την επίδραση που άσκησε στη σκέψη της η Κριτική σχολή της Φραγκφούρτης, του θεσμικού και πνευματικού φορέα της Κριτικής Θεωρίας. Η κοινωνική, πολιτική και ηθική κριτική των εκπροσώπων της, Αντόρνο, Μαρκούζε, Χορκχάϊμερ, επιδίωξε να συγκροτήσει μια θεωρία της πράξης με επίκεντρο όχι το λόγο αλλά τα παράγωγα της πρακτικής του λόγου που συγκροτήθηκαν σε αυτόνομες οντότητες, αυτονομούμενα και απέναντί του. Η κοινωνία, ο πολιτισμός, η πολιτική πράξη, η ιστορία, ως τεχνήματα και τεχνικές κατασκευές γίνονται αντικείμενο κριτικής με γνώμονα το δέον, την αξία, τις αξίες που ενσωματώνουν. Η κατάδειξη των αντιφάσεων και αντινομιών της πραγματικότητας αποκτά κεντρική θέση στον παιδαγωγικό μας σχεδιασμό καθώς θα οδηγήσει στην αλλαγή και ανατροπή της. Προσφέρει έτσι στον εκπαιδευτικό μια στέρεα θεωρητική βάση στην οποία θα δομήσει με τους μαθητές του διαδοχικές συνομιλίες που θα συγκροτούν ένα συνεργατικό λόγο, ικανό να προσεγγίσει κριτικά το λόγο των θεσμικών φορέων που σχεδιάζουν, αποφασίζουν και υλοποιούν ερήμην τους και ερήμην των ανθρώπινων συστημάτων, απονοηματοδοτώντας και σημασιοδοτώντας. Ο Ελύτης ρωτά στο Μικρό Ναυτίλο: « Τι θέλεις, τι ζητάς, πού είναι το νόημα που σού πεσε από τα χέρια», η μας το πήραν συμπληρώνουμε.
Αναλύει διεξοδικά γιατί αυτός ο λόγος, ο κριτικός, ο συνεργατικός δεν μπορεί να συγκροτηθεί στο πλαίσιο της σημερινής εκπαιδευτικής πραγματικότητας, καθώς υποβίβασε τη μάθηση σε μια τυποποιημένη πρακτική μεταβίβασης αναπλαισιωμένων γνώσεων δημιουργώντας υποκειμενικότητες που αδυνατούν να συνεργαστούν ανακαλύπτοντας και αποκαλύπτοντας κριτικά τον κόσμο. Αυτό το καθήκον το προορίζει στην Περιβαλλοντική εκπαίδευση κι αυτό είναι το σημαντικότερο στοιχείο του βιβλίου. Ανατρέχει σε βασικά θεωρητικά κείμενα της Π.Ε ,στη σκοποθεσία και μεθοδολογία της εκπαίδευσης και της Π.Ε καταλήγοντας στις ακόλουθες επισημάνσεις:
· Η μάθηση είναι συνομιλία για την πραγματικότητα η οποία μας παρέχει τα παιδαγωγικά υλικά που παίρνουν τη μορφή των παρατηρήσεων
· Τα υλικά αυτά μετασχηματίζονται από τους μαθητές και με τη μορφή τεχνημάτων ερμηνεύουν κριτικά την πραγματικότητα.
· Η μάθηση τέλος συνεξελίσσεται επαναλαμβανόμενη σχεδιαστικά οδηγώντας σε περισσότερο κριτικές ερμηνείες με ταυτόχρονη ωρίμανση της σκέψης των παιδιών και της παιδαγωγικής σκέψης του εκπαιδευτικού.
Με τις παραδοχές αυτές το διδακτικό μοντέλο που προτείνει η συγγραφέας, απηχώντας τις κοινωνιογνωστικές εποικοδομητικές θεωρίες ξετυλίγεται σε πέντε φάσεις οι οποίες αναλυτικά παρουσιάζονται με τη μορφή της έρευνας δράσης, στο τελευταίο κεφάλαιο του βιβλίου. Η έρευνα αυτή, διαδικασία αυτοστοχαστική και αναστοχαστική υποδεικνύει το σημαντικό ρόλο που κάθε εκπαιδευτικός της ΠΕ θα έπρεπε να αναλάβει, το ρόλο του ερευνητή της ίδιας της διδακτικής του πρακτικής, υποβάλλοντας σε κριτικό έλεγχο τον παιδαγωγικό σχεδιασμό και την υλοποίηση του με στόχο τη βελτίωση της όλης διαδικασίας.
Η συγγραφέας καταγράφει σε ημερολόγιο πολλές από τις σκέψεις -παρατηρήσεις στην εξέλιξη του προγράμματος. Στέκομαι σε μια που αντιπροσωπεύει και τη δική μου εμπειρία "Λίγο πριν αποχωριστούμε ρώτησα τους μαθητές μου, γιατί είχαν μείνει μετά το τέλος ενός πρωινού εξαώρου κουρασμένοι και πεινασμένοι και μάλιστα με την προοπτική ενός απογεύματος γεμάτου από άλλα φροντιστηριακά μαθήματα. Η απάντηση που πήρα ήταν πως επιθυμούσαν να κάνουν "κάτι διαφορετικό"
Και πράγματι, τίποτα πιο διαφορετικό δεν υπάρχει από το να διαμορφώνω την προσωπική μου αλήθεια για τον κόσμο χωρίς να σταματώ να αναζητώ συνεχώς την αποδοχή της από τους άλλους, γιατί όπως γράφει ο Ελύτης και πάλι « την άνοιξη αν δεν τη βρεις τη φτιάχνεις»



(Από την παρουσίαση του βιβλίου 13/11/2008)

12.11.08

Σχολείο και μαφία

" Γράφετε πολύ για τους νέους της περιοχής. Εφηβους από τα γκέτο, που μεγαλώνουν με το όπλο στο χέρι και το όνειρο να γίνουν ο «Σημαδεμένος». Πώς αλλάζει μια τέτοια φιλοσοφία ζωής;

«Ενας από τους πιο δημοφιλείς στόχους των εγκληματιών στα γκέτο όπως η Σκάμπια είναι τα σχολεία, που τα καταστρέφουν με βίαιες επιδρομές. Από την μια μεριά είναι το κράτος που αρκείται σε σποραδικές δημόσιες εκδηλώσεις αλληλλεγγύης στον πληθυσμό και από την άλλη είναι η μαφία, που ξέρει πολύ καλά ότι στον πόλεμο για την κυριαρχία τα σχολεία, αλλά και κάθε μέρος όπου οι νέοι εκπαιδεύονται ή κοινωνικοποιούνται πρέπει να καταστραφεί. Αυτοί έχουν καταλάβει ότι είναι ο μόνος τρόπος για να εμποδίσεις τους εφήβους να μορφωθούν και να αναπτύξουν κοινωνική συνείδηση, την μόνη τους θωράκιση απέναντι στη βαρβαρότητα».

- Πώς κυβερνάει η μαφία, με τον φόβο, το χρήμα, τη διαφθορά των αρχών;

«Ολα αυτά είναι οι συνέπειες της κυριαρχίας της. Τα θεμέλιά της βρίσκονται στο παρελθόν, στην αδυναμία των εθνικών και τοπικών αρχών να σχεδιάσουν ένα βιώσιμο μέλλον για την ανάπτυξη της νότιας Ιταλίας».

Η προβολή της ταινίας Γόμορρα, έφερε στη μνήμη μου μια συνέντευξη του συγγραφέα του βιβλίου στο οποίο βασίστηκε με τις παραπάνω απόψεις να λειτουργούν προκλητικά για μένα.
Ειλικρινά, σκέφτηκα πως εστιάζοντας στην ελληνική πραγματικότητα θα μπορούσα να τοποθετήσω στη θέση της μαφίας άλλα υποκείμενα και το νόημα να μην αλλάξει. Γιατί, πώς να ερμηνεύσει κανείς τις συντονισμένες προσπάθειες απονοηματοδότησης της καθημερινής παιδαγωγικής πράξης με ταυτόχρονο σχηματισμό νοήματος σε άλλους χώρους από τα μηχανιστικά φροντιστήρια, μέχρι τις μυλόπετρες των μεσημεριανών εκπομπών κοινωνικής κριτικής;
Ένα ζωντανό, δημιουργικό, ευφάνταστο, ανοικτό στην κοινωνία σχολείο προκαλεί φόβο σε όσους δεν θέλουν να διακυβευθεί η ακώλυτη εξουσία τους, μικρή ή μεγάλη. Φαντάζεστε μαθητές να ψάχνουν, να ερευνούν, να ασκούν κριτική, να δημιουργούν, να παρεμβαίνουν; Θα διαμορφώνονταν συνθήκες διασάλευσης της πρωτοκαθεδρίας των συμφερόντων της σύγχρονης βαρβαρότητας. Στο ερώτημα τι μπορεί ή πρέπει να γίνει την απάντηση τη δίνουν οι ίδιοι οι ιταλοί μαθητές, γονείς και εκπαιδευτικοί απέναντι στην κρατική μαφία πια.



6.11.08

Ανάμεσα στους τοίχους



Μια ταινία για την εκπαίδευση πραγματικά διαφορετική σε σχέση με όσα είχατε δει ως τώρα. Αυτό που τη διακρίνει από ταινίες όπως " O κύκλος των χαμένων ποιητών" είναι η ρεαλιστική αποτύπωση της σχολικής πραγματικότητας ενός γαλλικού λυκείου μέσα από την αλληλεπίδραση που αναπτύσσεται στο πλαίσιο της σχολικής τάξης. Με δυσκολία βλέποντας την ταινία συγκρατούσα τον εαυτό μου από το να εντοπίζει συνεχὠς κοινά βιώματα και καταστάσεις με τον καθηγητή, συγγραφέα και του βιβλίου στο οποίο βασίστηκε η ταινία. Παρασύρθηκα τελικά σε μια πορεία που ανέδειξε ουσιαστικά τον καθημερινό πόλεμο που διεξάγεται μέσα στη σχολική τάξη. Έναν πόλεμο ανἀμεσα στον τύπο και τις δομές ενός θεσμού που ψάχνει την ταυτότητά του σε μια εποχή που εμφανώς τον έχει ξεπεράσει και τους μαθητές αντικείμενα του συστήματος μα υποκείμενα μιας εκρηκτικής έκφρασης των κοινωνικών αδιεξόδων και προβλημάτων μέσα στους τοίχους του σχολείου. Γυρισμένο σαν να πρόκειται για ντοκυμαντέρ με εκπληκτικά φυσικό παίξιμο από τα παιδιά μαθητές και τον εκπαιδευτικό σε οδηγεί στη διαπίστωση πως δεν υπάχει τίποτα πιο δύκολο, πιο προκλητικό μα συνάμα και πιο γοητευτικό από τη διδασκαλία σε ένα δημόσιο σχολείο της εποχής μας.
Προβάλλεται στον κινηματογράφο Ολύμπιον.

Ο κήπος (συνέχεια)




Η δημιουργία ενός πρότυπου κήπου στο χώρο του στρατοπέδου Καρατάσιου, συνδέονταν με την επιθυμία μας να προβάλλουμε το αίτημα της απόδοσής του στην τοπική κοινωνία ως χώρου πρασίνου και πολιτισμού, ως του αναγκαίου πολύτιμου φυσικού πόρου για τη βελτίωση της υποβαθμισμένης ποιότητας ζωής των δυτικών συνοικιών.
Προχωρήσαμε στη δημιουργία ερωτηματολογίου το οποίο διαθέσαμε στους κατοίκους που βρίσκονταν περιμετρικά του στρατοπέδου. Με βάση τις απαντήσεις τους κατάληξαμε σε ένα πρώτο συμπέρασμα για τις επιθυμίες των κατοίκων της περιοχής.
Το επόμενο βήμα ήταν η συνεργασία με το ΕΘΙΑΓΕ, το οποίο ευγενικά δέχτηκε να συνεργαστεί μαζί μας, αναλαμβάνοντας την επιστημονική καθοδήγηση αλλά και την προμήθεια ενός μέρος των φυτών. Επισκεφτήκαμε τους χώρους του, ενημερωθήκαμε για τις δραστηριότητές του, ξεναγηθήκαμε στα εργαστήριά του και στους κήπους τους και στη συνέχεια συνεργαστήκαμε για να σχεδιάσουμε μια πρώτη μορφή του κήπου για το στρατόπεδο, λαμβάνοντας υπόψη τα αποτελέσματα του ερωτηματολογίου.

Το σχέδιο στο οποίο καταλήξαμε ήταν αντιπροσωπευτικό των επιδιώξεων μας και των επιθυμιών των κατοίκων.
Αναλυτικά: Αποφασίσαμε να δημιουργήσουμε κύκλους με διακοσμητικά αρωματικά φυτά οι οποίοι θα συνδέονται μεταξύ τους με διάδρομο στρωμένο με πλάκες. Στον ένα κύκλο θα υπάρχουν και καλλωπιστικά φυτά, ενώ οι άλλοι κύκλοι θα έχουν μόνο γρασίδι. Αυτούς τους κύκλους θα τους αξιοποιούμε στην οργάνωση των εκπαιδευτικών προγραμμάτων που θα απευθύνονται στους μαθητές άλλων σχολείων και στους κατοίκους της περιοχής. Στο κέντρο θα υπάρχει ενα μικρό υψωμα περιτριγυρισμένο με λουλούδια και πιθανόν με διακοσμητικό βράχο.
Αφού καταλήξαμε στο σχέδιο ακολοὐθησε η επικοινωνία με το δήμο και τις υπηρεσίες του για τη δημιουργία των κατάλληλων προϋποθέσεων ( αρδευτικό δίκτυο, προμήθεια υλικών), ώστε να ξεκινήσουμε τη διαμόρφωση.
Κι εκεί βρισκόμαστε ακόμη.
(Συνέχεια)

3.11.08

Η οικονομική κρίση στη διαφήμιση

Η συγκεκριμένη διαφήμιση προξένησε μεγάλη εντύπωση σε όσους την είδανε και μάλιστα σε δελτίο ειδήσεων μεγάλου καναλιού. Δόθηκε η αίσθηση πως στο πλαίσιο αυτής της οικονομικής κρίσης οι φτωχοί, μη έχοντες στον ήλιο του νεοφιλελευθερισμού μοίρα, παίρνουν τη δική τους γλυκιά εκδίκηση. Φυσικά κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Η οικονομία της αγοράς εξακολουθεί να σαρκάζει οδηγώντας στην ανεργία και την εξαθλίωση μεγάλο μέρος του εργατικού δυναμικού και πιθανόν και το συμπαθέστατο Μεξικανό της συγκεκριμένης διαφήμισης. Την ίδια στιγμή που τα μεγαλοστελέχη των εταιρειών αλληλοσυγχαίρονται για τις παχυλές αμοιβές και αποζημιώσεις που το φιλεύσπλαχνο "κοινωνικό" κράτος εγγυάται με τις παρεμβάσεις του.Διαβάστε και το άρθρο με τον ωραίο τίτλο "Νέο παραμύθι με παλιά υλικά"


Η Ιστορία σήμερα




«Η φιλότιμη προσπάθεια θα έπρεπε να είχε ξεκινήσει πριν πολύ καιρό. Δεν επιτρέπεται να είσαι ΑΕΚ και να πανηγυρίζει με αυτό τον τρόπο το γκολ της ισοφάρισης με τον Αστέρα Τρίπολης. Δεν θέλω να υποτιμήσω τον αντίπαλο, αλλά είσαι ΑΕΚ. Επίσης δεν κατηγορώ τον Μαϊστόροβιτς που πανηγύρισε έτσι, ούτε τον Σκόκο. Απλά σε αυτά τα παιδιά θα πρέπει η διοίκηση, με το πολύ καλό πρότζεκτ που έχει εφαρμόσει, να τους εξηγήσουν σε ποια ομάδα παίζουν και την ιστορία της ΑΕΚ»
Δηλώσεις μετά από θετικό αποτέλεσμα "μεγάλης" ομάδας του Λεκανοπεδίου απέναντι σε μια "μικρή"επαρχιακή, χωρίς "ιστορία"
Τι να πρωτοθαυμάσεις; Και τι να πρωτοθυμηθείς; Το περίφημο "Αρης είσαι!" ή τις απίστευτες δηλώσεις ενός μεγάλου θεατρανθρώπου των γηπέδων, ο οποίος ούτε λιγο ούτε πολύ ζητούσε "σεβασμό" από τους διαιτητές, λόγω της ιστορίας "της ομάδας!
Η ιστορία μπορεί από τη μια να φυτοζωεί στις αίθουσες των σχολείων και να υποβαθμίζεται συνεχώς (καθώς διδάσκεται για συμπλήρωση ωραρίου από συναδέλφους άλλων ειδικοτήτων π.χ Γαλλικης, Γερμανικής, φιλότιμα πολλές φορές, αλλά χωρίς να παύει να αποτελεί μια ακόμη ελληνική πρωτοτυπία!), μπορεί, επίσης, από την άλλη να ανάγεται εκτός σχολείου, σε φλέγον, βαρυσήμαντο και θεμελιώδες ζήτημα. Είτε πρόκειται για ένα σχολικό βιβλίο το οποίο κανείς δεν έχει διαβάσει, είτε η ιστορία κάποιων σωματείων η οποία πρέπει να λαμβάνεται υπόψη ως παράγοντας δικαιολογίας οποιασδήποτε αδικίας απέναντι σε όσους δεν έχουν το χρίσμα της μεγάλης "ιστορίας" ή του μεγάλου θρυλικού λαού ή...συμπληρώστε ό,τι άλλο θέλετε, διαμορφώνεται μια πραγματικότητα με αντανάκλαση σε πολλούς τομείς της ζωής μας.
Ως δάσκαλος της ιστορίας και ως φίλαθλος θλίβομαι με την κατάντια όχι τόσο του μαθήματος ή ενός ποδοσφαιρικού πρωταθληματος, αλλά με τον αυτοεξευτελισμό μιας χώρας που δεν μπορεί να αντέξει αρχές και αξίες που σε άλλες δυτικοευρωπαϊκές αποτελούν καθημερινή κατάκτηση εδώ και δεκαετίες. Κυρίαρχα την ισονομία, την αξιοκρατία, τη δικαιοσύνη, το σεβασμό των ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων. Αυτό που επιθυμούμε διακαώς είναι να επιβεβαιώνεται συνεχώς μια νεφελώδης, αλλά περίεργα σαφής άποψη ανωτερότητας απέναντι στους "΄αλλους", "ιστορικής"φύσεως φυσικά.
Βέβαια, πίσω από την επιφάνεια των "ιστορικών" επικλήσεων, είτε πρόκειται για πολιτικούς ή τηλεαστέρες της δημοσιογραφίας , είτε πρόκειται για αθλητές ή φανατισμένους οπαδούς με δυσκολία αποκρύπτεται η γύμνια του παρόντος, εκπαιδευτικού, πολιτικού ή αθλητικού που προσπαθεί να καλυφθεί με τα "χρυσοποίκιλτα" άμφια άλλων "δοξασμένων" εποχών.