Στην αιτιολογική έκθεση παραλείπεται η μετεξέλιξη σε επίπεδο θεωρίας και πράξης της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης ως Εκπαίδευση για την αειφορία με όλα τα σχετικά υποστηρικτικά κείμενα τόσο σε διεθνές, όσο και σε τοπικό επίπεδο. Αυτό δημιουργεί μια αναντιστοιχία ανάμεσα στην πραγματικότητα που βιώνουν όσοι ασχολούνται τα τελευταία χρόνια με την Εκπαίδευση για την αειφορία και όσα αναφέρονται στον πρόλογο της πρότασης νόμου.
Κύρια αποστολή τα τελευταία χρόνια των περιβαλλοντικών ομάδων των σχολείων είναι να μορφώσουν μια άποψη για το βιώσιμο ή μη της πραγματικότητας που καθημερινά βιώνουν, προσεγγίζοντας ολιστικά την σύνθεση του οικονομικού, κοινωνικού, φυσικού περιβάλλοντος της περιοχής τους. Με κριτική διάθεση ανακαλύπτουν και αποκαλύπτουν όλους εκείνους τους θεσμικούς φορείς που ευθύνονται, στηρίζουν ή μπορούν να αποτελέσουν τον πυρήνα αλλαγής με κατεύθυνση μια άλλη πραγματικότητα. Βιώσιμη για το σύνολο των πολιτών και όχι των εχόντων και κατεχόντων του συστήματος. Βιώσιμη εφόσον αδιαπραγμάτευτες αξίες τεθούν στο κέντρο του προβληματισμού της ομάδας και αποτελέσουν αφετηρία διεκδικητικού λόγου. Η δικαιοσύνη, η αξιοπρέπεια, η ελευθερία, η συμμετοχή, η πρόληψη, η αλληλεγγύη είναι μέρος του συστήματος των αξιών που έρχονται να υποκαταστήσουν εκείνες που βρίσκονται πίσω από το λόγο και τις πράξεις που οδήγησαν στα σημερινά περιβαλλοντικά προβλήματα. Προβλήματα εξ’ αρχής πολιτικά τα οποία σε πολιτικό επίπεδο με τη βαθιά και ενεργητική συμμετοχή όλων των μελών του κοινωνικού συνόλου μπορούν να επιλυθούν. Όταν οι ομάδες μας συνειδητοποιούν την αξία της ενεργούς δράσης με σκοπό τη βελτίωση της καθημερινότητάς τους, τότε η ενασχόληση με την περιβαλλοντική Εκπαίδευση κρίνεται πραγματικά ριζοσπαστική και ωφέλιμη. Καθώς η δράση που ακολουθεί αποτελεί την έμπρακτη εμφάνιση ενός ενεργού πολίτη, που σκέπτεται παγκόσμια και με τη δράση του μετασχηματίζει την τοπική έκφραση παγκόσμιων προβλημάτων στα οποία οδήγησε ένα συγκεκριμένο οικονομικό και ιδεολογικό σύστημα προτάσσοντας αξίες αναντίστοιχες με τις πραγματικές ανάγκες των πολιτών.
Το πρόβλημα της Περιβαλλοντικής εκπαίδευσης στη χώρα μας δεν μπορεί να περιορισθεί στη μικρή συμμετοχή μαθητών και εκπαιδευτικών στην υλοποίηση σχετικών προγραμμάτων. Γιατί τότε μιλούμε για ποσοτικά μεγέθη και αριθμούς, ενώ αυτό που πρέπει να μας ενδιαφέρει είναι τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της υπάρχουσας κατάστασης κι αυτής που θέλουμε να διαμορφώσουμε. Για μας ο αριθμός των σχολικών ομάδων που ενδιαφέρονται και εκπονούν προγράμματα δεν είναι το σημαντικό. Σημαντικό είναι να μιλήσουμε για το εκπαιδευτικό σύστημα στο σύνολό του και πώς αυτό προκαλεί και αναπτύσσει τη δημιουργικότητα και τη φαντασία, την πρωτοτυπία και την έρευνα ή αντίθετα προωθεί την παθητικότητα, την αδράνεια, την υποταγή, τη συντήρηση.
Για να μιλήσουμε για προώθηση της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης στο σημερινό σχολείο πρέπει να συζητήσουμε όχι για «διάθεση συγκεκριμένου χρόνου», αλλά για διάθεση χρόνου ωφέλιμου και δημιουργικού σε ένα σχολείο που πνίγεται από την έλλειψή του. Σε ένα σχολείο στο οποίο ακόμη είναι ζητούμενο η ομαδικοσυνεργατική μάθηση και κυρίαρχο μοντέλο η δασκαλοκεντρική, σε ένα σχολείο που αποκλειστικό σκοπό έχει τη μετάδοση χρησιμοθηρικών γνώσεων για την καλύτερη κατάρτιση των αποφοίτων του και όχι η διάπλαση βαθιά μορφωμένων και ενεργών πολιτών, οι οποίοι να διαθέτουν μια ολική και όχι αποσπασματική αντίληψη της πραγματικότητας που τους περιβάλλει. Στο σχολείο αυτό η διαθεματικότητα κάνει τα πρώτα δειλά της βήματα, σε ένα κόσμο που δεν μπορεί να περιμένει τα αργά, άτολμα και βαθιά συντηρητικά μέτρα των ανθρώπων του Υπουργείου που τα εισηγούνται ως τολμηρές και πρωτοπόρες μεταρρυθμίσεις.
Η Περιβαλλοντική εκπαίδευση θα μπορούσε να αποτελέσει για το ελληνικό σχολείο τον πυρήνα μιας πραγματικής μεταρρυθμιστικής διαδικασίας σε μια εποχή κατά την οποία προβάλλεται παγκόσμια η ανάγκη η για την εύρεση και υιοθέτηση αειφόρου μοντέλου ανάπτυξης των κοινωνιών. Η ολιστικότητα, η βιωματικότητα, η αξιακά προσανατολισμένη εκπαίδευση, η ενεργός δράση, χαρακτηριστικά όλα αυτά της Εκπαιδευσης για την αειφορία είναι και ζητούμενα χαρακτηριστικά της παρεχόμενης εκπαίδευσης στο σημερινό σχολείο. Επομένως, κατά τη γνώμη μας, το ζητούμενο δεν είναι η δημιουργία γραφειοκρατικών θεσμών ή η ενίσχυση των ήδη υπαρχόντων σε ένα σύστημα ούτως ή άλλως ήδη συγκεντρωτικό και αρκούντως γραφειοκρατικό. Δεν πάσχουμε από γραφεία και στελέχη, δεν περιμένουμε σωτήρες και ειδικούς. Είναι βαθιά η ανάγκη να μεταρρυθμίσουμε συνολικά το ελληνικό σχολείο, προωθώντας την Εκπαίδευση για την αειφορία ως το βασικό κορμό της εκπαιδευτικής διαδικασίας, το συνεκτικό ιστό των αποσπασματικών επιστημονικών γνώσεων, τη θρυαλλίδα που θα οδηγήσει σε ένα σχολείο κυψέλη, σε ένα σχολείο δημιουργικότητας και πρωτοτυπίας, ανοικτό στις ανάγκες και τα προβλήματα των τοπικών κοινωνιών στα οποία εντάσσονται.
Οι θέσεις, τα επιδόματα, τα μόρια, η δημιουργία και άλλων Κ.Π.Ε , η υπερωριακή απασχόληση μπορούν να βοηθήσουν σίγουρα κάποιους να λύσουν τα προβλήματά τους, δεν αποτελούν όμως μέτρα προώθησης της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. Αντίθετα συντηρούν και βαθαίνουν τα δομικά χαρακτηριστικά της κρίσης της.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου